Plean Teanga 2019-2026

Tús maith, leath na hoibre!

Tar éis roinnt cruinnithe poiblí, cuireadh coiste deonach le chéile de bhaill óna ceantair éagsúla agus ó réimsí éagsúla de shochaí Paróiste Acla.

Ullmhaíodh an plean mar chuid den phróiseas pleanála teanga sa Ghaeltacht agus i gcomhréir le forálacha Acht na Gaeltachta, 2012.

Tar éis phróiseas fada comhairliúchán poiblí agus taighde, tá plean cuimsitheach curtha le chéile a thugann léargas ar stádas na Gaeilg’ sa cheantar chomh maith le buanna agus riachtanais an Pharóiste mar cheantar Gaeltachta.

Faoi láthair tá muid ag fanacht ar chinneadh ón Roinn Meán, Turasóireachta, Ealaíon, Cultúir, Spóirt agus Gaeltachta, faoin bplean atá curtha ar aghaidh chucu.

Events this Week!

Club cispheile trí Ghaeilge

Beidh deis ag daoine óg ó 6 – 18 a bheith páirteach agus beidh seisiún soisialta le haghaidh mná agus fir fásta. Beidh an club dhátheangach le béim ar an Ghaeilge a feabhsú trí spóirt. Na bí buartha muna bhfuil a lán Ghaeilge agat!

Teacs Colm ar 0874298399 má tá suim agatsa nó do pháiste.

Slide 2 Heading

Vivamus in libero auctor, malesuada nulla nec, dapibus augue. Aliquam erat volutpat. Aenean libero enim, blandit amet, interdum pellentesque augue.

Slide 3 Heading

Praesent scelerisque blandit elit, nec accumsan metus vulputate sit amet. Pellentesque quis consectetur libero. Mauris sit amet nunc sit amet scelerisque.

Slide 4 Heading

Praesent scelerisque blandit elit, nec accumsan metus vulputate sit amet. Pellentesque quis consectetur libero. Mauris sit amet nunc sit amet scelerisque.

Use more Irish in your
Daily Life

Check out these great resources!

Latest news

Oifigeach Pleanála Teanga Tá post mar Oifigeach Pleanála Teanga á thairiscint ag […]

About Gaeilg’ Acla – the dialect

An chéad rud is féidir a rá go dearfa faoi Ghaeilg’ Acla, ná gur canúint inti féin í, canúint atá ina mheascán do ghaeilge Chonnachta agus Gaeilge Uladh. Sa mheascán seo is láidre i bhfad an fhoirm Ultach ó thaobh fuaimniú, gramadaí agus múnlaí cainte . Go deimhin deir saineolaithe agus scoláire Gaeilge, Wagner ina measc gur Ghaeilge Thír Chonaill atá inti dáiríre , go dtáining claochchló uirthi i ngeall thioncar na Gaeilge a bhí dhá labhairt sa chuid eile de Mhuigheo i dtuaisceart Chonnachta.

Ní mór dúinn dul siar sa stair go dtí lár an 17ú aois leis an ábhar a thuigbhéail. De réir na gCeithre Máistrí tháinig Conallach darbh ainm Ruairí Ó Domhnaill agus slua mór dhá mhuintir féin aduaidh agus lonnaigh siad i mBaile Cruaigh ar dtús agus ina dhaidh sin tháinig siad isteach go hAcaill. Chomh maith le sin caithfidh muid smaoineamh ar an tionchar a bhí ag Plandáil Chromaill ó 1652- 1657, an méid duine a dísealbhaíodh ag an am agus a thainig go hAcaill. Scríobhann staraí eile Knight in 1836 “ This colony of Ulsterman at whatever time they settled in this county still retain the ancient dialect of language used in the North”

Ní gá ach staidéar a dhéanamh ar cuid de na sloinnte is coitianta in Acaill : Ó Baoighill – Boyle, Mac Cathmhaoil – Campbell , Ó Duibhir –Dever ; Mac Eamharcaigh-Cafferkey , Mac an Ultaigh-McNulty, Mac Suibhne–Sweeney, Gallchobhair-Gallagher: Ó Domhnaill-O’ Donnell , is de bhunadh Thír Conaill formhór acu.

I rith an 19ú haois tá fianise ann, go raibh dhá chánúint á labhairt sa cheantar. Nuair a bhí An tSuirbhéireacht Ordanáis ar siúl in Acaill in 1824 thug gníomhairí a bhí ag obair thar ceann na Suirbhéireachta Ordanáis go raibh sé an coitianta dhá ainm a bheith ar an áit céanna. Ceann de na mianta a léirigh Pobal Acla sna suirbhéanna pobail , a bhí mar mhír lárnach sa phróiséas Pleanála Teanga ná go gcaomhnófar agus go ndéanfar sealbhú ar chanúint Acla . Chuige sin beidh an Coiste Pleanala Teanga agus Coiste Scoil Acla ag comhoibriú ar ghníomhartha agus ar bheartanna chun an mian sin a chur chun cinn.

Tréithe a bhaineann le Gaeilg’ Acla:

1 Gaeilg’ in ionad Gaeilge

2 Tháinic in ionad Tháinig

3 Acú in ionad acu

4 Chomh maith in ionad Freisin.

5 Ar an bhóthar in ionad ar an mbóthar.

6 Faoileóg in ionad Faoileán

Bunaithe ar léacht a thug Tomás Mac Sheáin i dTeach Ted i 2001.

Lean Orainn ar Facebook!

[fts_facebook type=page id=288575368378858 access_token=EAAP9hArvboQBADcLXymfR2of6ApA1ZBr6dZA072SZAwRZChlKkJZBT89sNJ8WqZCppw8kRqZAyrxZCt6vNlgbCaASyWntpqWNmkhqB5UXu4ffw76pcYpHF651CZBZAhX8wzqikXG6VhJ4TGXYmEhyAUDOOlHd5WfkOs8BeObCngDqz0FDf7pyaKeMk6FsgwiW1cc8tumC7GntZAIQZDZD posts=6 description=yes posts_displayed=page_only images_align=left]

Oifigeach Pleanála Teanga

Colm Mac Eachmharcaigh

About me

Ceapadh Colm Mac Eachmharcaigh mar Oifigeach Pleanála Teanga i Mí Aibreán agus tá an –obair ar siúl aige agus tá sé reidh agus spreagtha chun tabhairt faoin dúshlán seo.

“Bunaithe ar taidghe a rinneadh mar cuid den phróiséis pleanála teanga maíonn 65 % go bhfuil siad in ann cómhra a dhéanamh i ngaeilg’, as an 65 % sin léirigh ¾ dóibh go mbeadh suim acu tuilleadh gaeilg’ a úsáid.Ciallaíonn sé sin gur féidir linn cuidiú agus tacú le 1,000 duine láithreach, ní mór domsuíomhanna agus imeachtaí a eagrú a thabharfadh deis do dhaoine an gaeilg’ atá acu a úsáid, gan brú ná gan imní agus píosa craic agus sport a bheith ann ag an ma céanna” – agallamh a rinne Colm leis an Mayo News 31/5/2022 .